طراحی ریسپانسیو، به معنای نمایش صحیح صفحات مختلف سایت به کاربران و عملکرد درست المان‌های مختلف در دستگاه‌های متفاوت (موبایل، لپ‌تاپ و تبلت) است. طراحی سایت ریسپانسیو می‌تواند تاثیر غیرمستقیمی در افزایش فروش و سودآوری شما داشته باشد؛ زیرا منجر به بهبود تجربه کاربران و در نتیجه، افزایش زمان ماندگاری آن‌ها در سایت می‌شود. البته این شیوه طراحی، گذشته از مزایای زیاد خود، معایبی نیز دارد. در این مطلب به بررسی طراحی ریسپانسیو سایت، مزایا و معایب و نحوه تست ریسپانسیو بودن می‌پردازیم.
نقاط ضعف سایت‌های ریسپانسیو
اگرچه طراحی سایت ریسپانسیو می‌تواند تا حد زیادی تجربه کاربری را بهبود ببخشد، ولی معایبی هم دارد؛ ازجمله:
سازگاری کم با نسخه‌های مختلف مرورگرها
سایت‌های ریسپانسیو معمولا هنگام لود در مرورگرهای قدیمی اینترنت اکسپلورر (به‌خصوص نسخه‌های ۶، ۷ و ۸) دچار مشکل می‌شوند. از این گذشته، نباید فراموش کرد که HTML5 هنوز توسط همه مرورگرها (به‌خصوص در موبایل‌های هوشمند قدیمی) پشتیبانی نمی‌شود.
پس اگر مخاطبان خود را می‌شناسید و می‌دانید که اکثر آن‌ها از مرورگرها و دستگاه‌های قدیمی استفاده می‌کنند، بهتر است کمی در تصمیم خود برای ایجاد سایت ریسپانسیو تامل کنید.
زمان‌بر بودن توسعه سایت ریسپانسیو
برنامه‌ریزی، کدنویسی، تست و بهینه‌سازی مداوم برای اطمینان از عملکرد صحیح سایت ریسپانسیو، به صرف زمان زیادی نیاز دارد. به‌خصوص اگر از قبل سایت دارید و حالا می‌خواهید آن را ریسپانسیو کنید، ممکن است به زمان بیشتری هم نیاز داشته باشید.
چالش‌های طراحی
طراحی برخی المان‌های سایت به‌صورت ریسپانسیو و نمایش صحیح آن‌ها در اندازه‌های مختلف، کار دشواری است؛ مثلا طراحی منوها، تغییر فونت‌ها و دکمه‌ها، می‌تواند در فرایند ریسپانسیو کردن سایت چالش زیادی ایجاد کند.
افت سرعت لود صفحات
در طراحی واکنش‌گرا، از کدهای HTML5 و CSS برای تطابق سایت با صفحه‌نمایش‌های مختلف کمک می‌گیریم. این کدها که در پس‌زمینه اجرا می‌شوند، می‌توانند سرعت بارگذاری سایت را کاهش دهند و در مجموع، باعث افت عملکرد آن شوند. این مشکل، در کشورهایی که سرعت اینترنت پایین‌تری دارند، می‌تواند برای کاربران چالش بیشتری ایجاد کند.
تاثیرگذاری محدود تکنیک‌های ریسپانسیو کردن سایت
این تکنیک‌ها فقط از طریق کدهای فرانت اند اجرا می‌شوند؛ بنابراین اگرچه ممکن است بتوانید ساختار و قالب سایت را بهبود دهید، ولی محتواهای موجود در آن تغییری نخواهند کرد. اگر محتواها بهینه نباشند (برای مثال تصاویر و ویدئوها از نظر سایز و حجم متناسب نشده باشند)، سایت ریسپانسیو اثربخشی مثبت خود را از دست می‌دهد.
مزایای طراحی سایت ریسپانسیو
مهم‌ترین مزایای طراحی ریسپانسیو سایت عبارت‌اند از:
1-سازگاری سایت با تمامی دستگاه ها
از مهم ترین مزیت های طراحی سایت ریسپانسیو این است که سایت در انواع دستگاه ها با ابعاد مختلف، به صورت خودکار تغییر می کند و خود را با صفحه نمایش های مختلف تطبیق می دهد.
طراحی موبایل فرندلی (Mobile-Friendly)، یکی از بزرگ‌ترین مزایای سایت ریسپانسیو است. استفاده از تلفن‌های هوشمند روزبه‌روز افزایش می‌یابد و اغلب افراد از این دستگاه‌ها برای جست‌وجوی اطلاعات در اینترنت استفاده می‌کنند؛ به همین دلیل لود صحیح سایت‌ها در موبایل اهمیت زیادی دارد. در طراحی ریسپانسیو، این مورد به‌خوبی رعایت می‌شود.
2-مدیریت آسان سایت
مدیریت یک سایت ریسپانسیو به مراتب آسان تر است، زیرا نیازی به سایزبندی مجدد تصاویر در پلتفرم های مختلف وجود ندارد. در اصل در طراحی ریسپانسیو یک قالب گرافیکی با قابلیت واکنش گرایی به دستگاه های مختلف ایجاد می شود.
3-کاهش زمان تولید محتوا
در طراحی غیر ریسپانسیو، شما ناچار هستید دو نسخه از وب‌سایت خود را ایجاد کنید. از یک طرف ممکن است گوگل، یکی از این نسخه‌ها را به دلیل داشتن محتوای تکراری، جریمه کند و از طرف دیگر، بهینه‌سازی و تولید محتواها برای دو نسخه، طاقت‌فرسا و زمان‌بر است. با طراحی ریسپانسیو، فقط یک بار محتوا ایجاد می‌کنید و زمان شما تلف نمی‌شود.
4-بهبود سرعت سایت
سایت‌های ریسپانسیو در همه پلتفرم‌ها، به‌خصوص موبایل و تبلت، سریعتر از سایت‌های معمولی لود می‌شوند. استفاده از المان‌های ریسپانسیو در طراحی سایت، باعث می‌شود سرعت لود بسته به دستگاه کاربر، بهینه‌سازی شود.
جالب است بدانید که ۵۳درصد کاربران، صفحاتی را که لود آن‌ها بیشتر از ۳ثانیه طول بکشد، رها می‌کنند؛ پس این موضوع در حفظ کاربران سایت نیز اهمیت زیادی دارد.
5-افزایش اثربخشی تلاش‌های مارکتینگ در شبکه‌های اجتماعی
اگر سایتتان ریسپانسیو باشد، می‌توانید بدون نگرانی، کاربران شبکه‌های اجتماعی خود را به آن هدایت کنید. تصور کنید که کاربری روی لینک موجود در استوری شما کلیک کند تا محصولی را بخرد؛ درصورتی‌که سایت شما برای نمایش در موبایل بهینه‌سازی نشده باشد، نمی‌تواند خرید خود را تکمیل کند. پس تمام هزینه‌ای که بابت بازاریابی در شبکه اجتماعی کرده‌اید، به هدر خواهد رفت.
6-بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو
امروزه گوگل به عنوان قدرتمند‌ترین و محبوب‌ترین موتور جستجو، به طراحی ریسپانسیو (واکنش گرا) اهیمت زیادی می دهد و این قابلیت وب سایت را در رتبه بندی آن در نظر می گیرد. گوگل طراحی ریسپانسیو را می پسندد زیرا نیاز به ایندکس کردن مجدد محتوا و آدرس URL مختلف برای یک سایت ندارد.
از این گذشته، وجود فقط یک نسخه از سایت باعث می‌شود که احتمال تولید محتوای تکراری نیز کمتر شود؛ بنابراین گوگل شما را بابت این مسئله نیز جریمه نخواهد کرد.
7-افزایش نرخ تبدیل مشتری
طراحی واکنش گرا (ریسپانسیو) از طریق جذب کاربران تلفن همراه باعث افزایش نرخ تبدیل می‌شود زیرا اگر یک سایت برای بازدیدکنندگان از طریق تلفن همراه یا تبلت به خوبی نمایش داده نشود، کاربران، آن سایت را به سرعت ترک خواهند کرد و خرید یا سفارشی صورت نخواهد گرفت.
8-تجربه کاربری مناسب
طراحی سایت به صورت ریسپانسیو موجب شکل گیری یک تجربه مناسب برای کاربران سایت از طریق تلفن همراه می شود. در صورت طراحی ریسپانسیو، کاربران سایت مجبور نیستند که به صورت دائم سایز صفحه را جهت نمایش متن و دیدن تصاویر زوم کنند و این کار به صورت خودکار رخ خواهد داد.
9-کاهش هزینه‌ها و افزایش سودآوری کسب‌وکار
استفاده از طراحی واکنش‌گرا، هزینه‌های نگهداری و توسعه سایت را به طرز چشمگیری کاهش می‌دهد. علاوه‌بر این، بهبود سرعت و تجربه کاربری و افزایش دیده‌شدن در موتورهای جست‌وجو، می‌تواند در بلندمدت منجر به فروش و در نتیجه، سودآوری بیشتر شود.
چرا طراحی سایت غیر ریسپانسیو هیچ ارزشی ندارد؟
تصور کنید هزینه زیادی بابت راه‌اندازی کسب‌وکار خود کرده‌اید. ممکن است محصولات زیادی را انبار کرده باشید تا آن‌ها را از طریق سایت فروشگاهی خود، به فروش برسانید. افراد مختلفی را هم به‌عنوان فروشنده، ادمین سایت، مدیر شبکه‌های اجتماعی و غیره استخدام کرده‌اید تا بتوانید محصولات یا خدماتتان را به دست مشتریان برسانید. در شبکه‌های اجتماعی فعالیت دارید و هزینه زیادی را هم بابت تبلیغات صرف کرده‌اید.
خبر بد این است: تا زمانی‌که مشتریان شما نتوانند وارد سایتتان شوند، خدمات و محصولاتتان را بشناسند و در نهایت، خرید خود را انجام دهند، همه این تلاش‌ها بی‌فایده است! اگر فونت‌ها خیلی ریز یا خیلی درشت دیده شوند، تصاویر محصولات درست لود نشوند یا بارگذاری سایت خیلی طول بکشد، مشتریان بالقوه خود را از دست خواهید داد.
بهتر است بدانید که امروزه اغلب کاربران، با موبایل کارهای روزمره و خریدهای آنلاین خود را انجام می‌دهند. پس اگر سایت شما طراحی موبایل فرندلی نداشته باشد، بخش اعظم مشتریان بالقوه خود را از دست خواهید داد.گذشته از افت فروش، ریسپانسیو نبودن سایت روی رتبه آن در موتور جست‌وجوی گوگل هم اثر منفی می‌گذارد. اگر کاربران نتوانند با سایت شما ارباط برقرار کنند، آن را ترک می‌کنند و سراغ سایر نتایج جست‌وجو می‌روند. این مسئله به گوگل می‌فهماند که سایت شما مشکلی دارد که باعث نارضایتی کاربران شده است؛ بنابراین رتبه آن را کاهش داده و در عوض، رتبه رقبای شما را بهبود می‌دهد.
نقش طراحی سایت ریسپانسیو در سئو سایت
از مزیت های مهم طراحی سایت ریسپانسیو، تاثیر شگفت انگیز آن در سئو سایت میباشد. گوگل همیشه در تلاش است تا بهترین و کامل ترین وب سایت ها را در لیست نتایج جستجوی خود آماده کند. وب سایت هایی که تجربه ی کاربری بهتری را ارائه می دهند در اولویت نتایج جستجوی گوگل هستند. یک سایت رسپانسیو کاربر را به خود جذب می کند و باعث می شود کاربر زمان بیشتری در سایت بماند زیرا تمام عناصر طراحی مقیاس پذیر هستند و سایت راهبری مناسبی دارد.
ریسپانسیو بودن باعث افزایش اعتبار سایت و رتبه بهتر آن در موتورهای جستجو می شود. یک عامل مهم دیگر که گوگل در رتبه بندی سایت ها در نظر می گیرد، سرعت بارگذاری صفحات سایت است. به این معنی که هر چه زمان بارگذاری سایت کمتر باشد و سریعتر لود شود، رتبه بندی سایت در نتایج جستجو بهتر است. سایت هایی که طراحی ریسپانسیو دارند معمولا با سرعت بیشتری لود می شوند؛ بنابراین گوگل توجه ویژه ای به این گونه سایت ها نشان می دهد.
از کجا بفهمیم یک سایت ریسپانسیو هست یا نه؟
برای بررسی اینکه یک سایت ریسپانسیو است یا نه، چک‌لیست زیر به شما کمک میکند:
- آیا محتواها، فونت‌ها و جهت آن‌ها در همه دستگاه‌ها به‌خوبی نمایش داده می‌شوند؟
- آیا اندازه فونت‌ها در دستگاه‌های مختلف، مناسب است؟
- آیا با بزرگ و کوچک کردن پنجره مرورگر، نمایش محتوای صفحه با مشکل مواجه می‌شود؟
- آیا سرعت لود سایت در دستگاه‌های مختلف، فرق دارد؟ (بهتر است سرعت لود در همه دستگاه‌ها یکی باشد.)
- آیا همه لینک‌های موجود در صفحات کار می‌کنند؟ آیا فاصله آن‌ها به اندازه‌ای است که کاربر برای کلیک کردن با مشکل مواجه نشود؟
- آیا تصاویر، ویدئوها و فایل‌های صوتی بدون مشکل نشان داده شده و اجرا می‌شوند؟
- آیا بین محتواها و لبه‌های المان‌های مختلف صفحه، فضای خالی کافی وجود دارد؟
- آیا پنجره‌های پاپ آپ در همه دستگاه‌ها بدون مشکل باز می‌شوند؟
- آیا در همه دستگاه‌ها می‌توان بدون مشکل از منوی سایت برای ورود به صفحات مختلف استفاده کرد؟
- آیا هنگام اسکرول کردن در دستگاه‌های مختلف، مانعی وجود ندارد؟
- آیا کاربران می‌توانند فرم‌ها را در همه دستگاه‌ها به‌آسانی پر کنند؟
- آیا کاربران برای مشاهده محتواها مجبور هستند به‌صورت افقی اسکرول کنند؟
البته بررسی این موارد به‌صورت دستی، زمان‌بر است؛ به همین دلیل ابزارهای تست مختلفی برای طراحی وب سایت ریسپانسیو توسعه داده شده‌اند.
ابزارهای تست رایگان ریسپانسیو
برخی از ابزارهای رایگان تست ریسپانسیو بودن سایت عبارت‌اند از:
- ابزار تست Google Chrome Inspect: این ابزار ساده‌ترین راه برای تست سایت‌های ریسپانسیو را در اختیار شما قرار می‌دهد. به کمک این ابزار می‌توانید هم کد سایت را بررسی کنید و هم نحوه نمایش آن را در دستگاه‌هایی با اندازه‌های متفاوت، ببینید. برای استفاده از این ابزار، فقط کافی است روی صفحه نمایش خود کلیک راست کرده گزینه «Inspect» را انتخاب کنید.
- ابزار تست Responsinator: این ابزار هم بسیار ساده است. فقط باید آدرس سایت خود را وارد آن کنید تا از نظر ریسپانسیو بودن بررسی شود.
- ابزار Browser Stack: این ابزار یکی از پیشرفته‌ترین ابزارهای تست طراحی ریسپانسیو سایت است و به بیش از ۱۰۰۰ نوع مرورگر موبایل و دسکتاپ برای بررسی سایت دسترسی دارد.
- ابزار Cross Browser: این ابزار نیز رقیب Browser Stack بوده و به بیشتر از ۱۵۰۰ دستگاه و مرورگر مختلف برای تست سایت مجهز است.
- ابزار Google Mobile Test: این ابزار ساده و رایگان گوگل نیز به شما امکان بررسی موبایل فرندلی بودن سایت و شناسایی خطاهای آن را می‌دهد.
- ابزار Responsive design Checker: به کمک این ابزار نیز می‌توانید صفحات سایت خود را به‌صورت دستی تغییر اندازه دهید و ریسپانسیو بودن آن را بررسی کنید.
- ابزار XRespond: به کمک این ابزار می‌توانید نحوه نمایش سایت خود را در دستگاه‌های مختلف مشاهده کنید.
چگونه یک سایت ریسپانسیو طراحی کنیم؟
برای شروع طراحی، مراحل زیر دنبال می‌شود:
- شناسایی و ایجاد نقاط شکست ریسپانسیو: نقاط شکست، نواحی هستند که محتوای سایت و طراحی آن شروع به تغییر کرده تا با اندازه‌های جدید صفحه، تطبیق پیدا کنند. معمولا این نقاط شکست براساس اندازه‌های رایج صفحه‌نمایش‌های تبلت، موبایل و لپ‌تاپ ایجاد می‌شوند.
- ایجاد شبکه‌بندی سیال: شبکه‌بندی‌ها به برنامه‌نویس کمک می‌کنند المان‌های موجود در صفحات را در دستگاه‌های مختلف به‌درستی چیدمان کند. سیال بودن شبکه‌بندی، باعث می‌شود که محتوای صفحات در دستگاه‌های مختلف، به‌صورت خودکار عوض شود.
- استفاده از تگ‌های مناسب برای ریسپانسیو کردن تصاویر و ویدئوها: برای ایجاد تصاویر و ویدئوها با رزولوشن و ابعاد مناسب، لازم است از کدها و اتریبیوت‌های مناسب استفاده شود.
- ایجاد تایپوگرافی: تایپوگرافی، نشان‌دهنده ابعاد پیکسلی فونت‌های مختلف موجود در صفحه است. ایجاد یک تایپوگرافی مناسب و مشخص‌کردن ابعاد دقیق فونت‌ها، یکی از مهم‌ترین قدم‌های طراحی وب سایت به‌صورت واکنش‌گراست.
برای طراحی سایت به‌صورت ریسپانسیو، به دانش برنامه‌نویسی بالایی نیاز دارید. به همین دلیل توصیه می‌کنیم انجام این کار را به طراحان و برنامه‌نویس‌های حرفه‌ای بسپارید. شما می‌توانید برای سفارش و استعلام قیمت طراحی سایت ریسپانسیو، از مشاوران ایزی وب کمک بگیرید. همچنین می‌توانید برای مشاهده نمونه‌کارهای طراحی ما، به سایت ایزی وب مراجعه کنید.